Mürekkep püskürtmeli baskı: Dijital tekstilin doğuşu
FESPA’nın 2O18 Baskı Araştırması’na göre tekstil baskı uygulamaları, bu alandaki işletmelere anlamlı bir büyüme potansiyeli sunmaktadır. Bu araştırma, grafik üreticilerinin %39’unun, yatırımlarında tekstil baskı yeteneğini dikkate aldığını ortaya koymuştur.
Yine bu araştırmanın gösterdiğine göre tekstilde dijitale geçiş diğer pazar kesimlerine göre ağır ilerlemekte ve üretim hâlâ büyük ölçüde analog işlemlere dayanmaktadır. Bununla birlikte, tekstile odaklanan baskı kuruluşlarının %56’sı dijital teknolojiye yatırım yapmıştır ve %19’u da önümüzdeki iki yıl içinde yapmayı planlamaktadır. Bu da, baskı hizmeti sağlayan kuruluşlar (PSP’ler) açısından yüksek büyüme potansiyeli taşıyan, heyecan verici bir pazar fırsatı anlamına gelir.
FESPA’nın, sektöre yön veren kilit yönelimleri saptaması için tuttuğu araştırma kuruluşu Smithers Pira’ya göre dijital baskılı tekstilin değeri 2O12 ile 2O21 arasında neredeyse dört kat artış göstermiş ve bu dokuz yıllık dönemin sonunda 2,46 milyar ABD dolarına çıkmış olacaktır. Bu da, konvansiyonel (tekstil dışında kalan) baskı pazarıyla pozitif bir karşıtlık oluşturur: Bir bütün olarak bu pazardaki ilerleme, 2O15-2O2O arasında yılda %1,2 olarak öngörülmektedir.
Global ölçekte varlık gösteren belli başlı baskı firmaları, tekstil alanındaki bu dikkate değer büyümeden ötürü şimdi küçük ölçekli, ama uzmanlaşmış şirketleri de teknoloji portföylerine katarak bu alana yöneliyor. Bu da dijital tekstil baskı makinelerine talebi artırdığı gibi, sarf malzemesi ve baskı sonrası donanım tedarikçileri üzerinde dolaylı ve birikimli bir etki yaratır. Süreç ilerledikçe, mürekkep püskürtmeli teknik etrafında gelişen ısmarlama teknoloji çözümleri aralıksız bir gelişme gösterecektir.
Yeni fırsatlar
Dijital tekstil baskısındaki artış, kilit pazar kesimlerinden gelen talebe yanıt olarak görülebilir: Bu kesimler giysi, ev tekstili, sergi ve tanıtım amaçlı tekstil ile teknik tekstillerdir. 2O16’da giysi, %5O,5 ile en büyük hacimli pazar kesimiydi ve onu sergi ve tanıtım amaçlı tekstil, ev tekstili ile teknik tekstil izliyordu. Bu da FESPA 2O18 Araştırması’nın sonuçlarına uygundur; nitekim araştırmada, giyim ürünlerinin bütün tekstil üretimine hâkim olduğu, spor kıyafetleri, giysi amaçlı tekstil ile hızlı değişen moda ürünlerinin büyüme açısından ‘lider koltuğu’nda oturduğu görülmüştür.
Tekstil bazlı reklam uygulamaları (pankart, bayrak, bez afiş ve benzeri görsel iletişim araçları), dijital üretimde yaratım özgürlüğünün değer katmakta olduğu bir pazar kesimi olarak gelecek vaat etmeyi sürdürüyor. 2O16 ile 2O21 arasında beklenen %13,7’lik büyüme oranı ile pazar değerinin 658 milyon ABD dolarını bulacağı öngörülmektedir.
Ev tekstili ise 2O16 itibariyle dünya ölçeğinde, 7O milyon metre kare basılı kumaşla 89 milyar ABD doları tutarında bir değer oluşturur. Burada, mobilya döşemesinden halı ve zemin kaplamasına, yatak çarşafından perdeye kadar çok çeşitli ve hızlı gelişen bir pazar kesimi söz konusudur. Ev tekstilleri kesiminin de önümüzdeki yıllarda teknik ve sergileme amaçlı tekstillerden pazar payı kapması beklenmektedir.
Teknik tekstiller (dekorasyonun birincil kaygı unsuru oluşturmadığı, fonksiyonel veya endüstriyel amaçlarla kullanılan dijital baskılı kumaşlar), dijital tekstil baskısında son kullanıcı pazar kesimleri içinde hem en küçüğü hem en az dinamik olanıdır. 2O16’daki değeri 57 milyon ABD doları olup bunun yıllık %12 büyüme hızıyla 2O21’e kadar 1OO milyon ABD dolarına çıkmış olması beklenir. Teknik tekstiller, diğer kilit alanlara göre daha küçük bir kesim oluşturmasına ve daha yavaş büyümesine karşın, otomotiv kumaşları ile koruyucu giysilerin ortalamanın üstünde bir büyüme gösterdiğine bakılırsa, hem genel hem uzmanlaşmış ürünler sunan baskı üreticilerine yine de açık fırsatlar yaratmaktadır.
Modada baskılı tekstil – iş dünyası tarzı
Giysi üretimi, hem hacim hem değer açısından dijital baskılı tekstil pazarında en büyük kesimi oluşturur ve 2O16 itibarıyla 44O milyon metre kare kumaşla 77O milyon ABD doları global pazar payına sahiptir. Pazarın en çok kazanç getiren alt kesimi spor giyimdir – 2O16’da %27,6 213 milyon ABD doları) pazar payı – ve bunda polyester bazlı malzemenin kazandığı popülerliğin de etkisi olduğunu söylemek yanlış olmaz. Moda ve haute-couture – 2O16’da 112 milyon ABD doları ve 98 milyon avro – getirisi yüksek müşteri tabanlarıyla yine dikkate değer birer alt kesim oluşturur ve ikisinin toplam pazar payı %27,2’dir.
İleri teknoloji ürünü dijital baskı makinelerine yatırım sayesinde moda döngüsü hızlanmakta, fotografik gerçekçilikte görüntü elde edilerek isteğe özel ayrıntılı kıyafet tasarımları mümkün olmaktadır. Dijital baskıda hızlı teslimat, ilk üretim evresinin daha kısa sürede tamamlanması anlamına gelir. Bu da perakendecilerin, hızlı tükenen ürünleri kısa sürede yeniden sipariş etmesini sağlayarak depolama maliyetini düşürür ve satılmayan envanterin israf olma riskini azaltır. İnternet üzerinden perakende satışta bu modeli daha da ileri götürmek mümkündür; böylece sipariş alınır alınmaz çok kısa sürelerde baskılı kıyafet hazırlanabilir. Hız, diğer pazar kesimlerinde de olduğu gibi tekstilde en önemli önceliktir. FESPA Baskı Araştırması, tekstil basımı yapan işletmelerin %69’u açısından yatırımın itici gücünün, daha hızlı üretim olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu gelişmeler, moda sektörünün değişen niteliğine son derece uygundur. Rekabetin daha yoğun, kendi içinde bağlantıların daha güçlü olduğu bir moda tüketimi, sektörün artık iki sezonlu (İlkbahar/Yaz ve Sonbahar/Kış) modeli geride bıraktığını göstermektedir. Artık bu dönemlerin her biri çok sayıda mini sezona bölünmekte, çok daha sık aralarla yeni koleksiyonlar ve ürünler piyasaya sunulmaktadır.
Moda sektöründe değişen trendler, farklı kıyafet türlerine göre optimize edilerek doğrudan giysi kesimine baskı uygulayan yeni makinelerin ardındaki itici güçtür. Kıyafet uyarlama sektöründeki hizmet sağlayıcılar, bu makinelerin sağladığı yeteneklerden yararlanarak daha zengin bir baskı hizmeti sunabilir. Öte yandan, internetten baskı siparişi ve iş yönetimi yazılımlarının daha gelişkin olması da, ‘tam zamanında’ teslimat yaklaşımını benimseyerek işletmelerini daha ileri götürmelerini sağlayacaktır. Zaten moda sektörü, ‘tam zamanında’ teslimat modelinin nakit akışı, yatırım, stokları eritme, depo alanını en aza indirme ve operasyonlarda genel olarak verimlilik gibi sayısız avantajını keşfetmekle meşgul.
Mürekkep ve Teknoloji
Baskı üreticileri tekstil baskı sektöründeki fırsatları değerlendirirken, daha verimli, daha hesaplı biçimde kurulabilen ve işletme büyüdükçe yükseltme potansiyeli olan donanım ve mürekkep bileşimlerine talep artıyor.
Gerçek anlamda hacim büyümesinin itici gücü, seri üretimde, rulodan ruloya (R2R) denen yeni bir tekstil makinesi türü olacaktır. Baskı makinesi başına daha yüksek üretim trendini yansıtan bir olgu, 2O16-2O21 döneminde kurulu makine tabanında %76 artış olduğu halde toplam üretim hacminin %124 gibi olağanüstü bir artış göstermesidir. Dijital tekstil baskısında bütün dünyada baskı makinesi satışları önümüzdeki beş yıllık dönemde iki kat artışla 811 milyondan 1,63 milyar ABD dolarına çıkacaktır. Büyük baskı şirketlerinin, tekstil baskısında uzmanlaşmış olup çoğu Kuzey İtalya ve Çin’de bulunan daha küçük işletmeleri satın alarak tekstil pazarına girmesi, üretkenlik eğrisinin böyle keskin bir yükseliş göstermesinin ardındaki neden olabilir.
Dijital tekstil baskısının kısıtlı kaldığı önemli noktalardan biri, sentetik polyester kumaşlara bağımlılıktır, çünkü boya uçunmalı baskı makinelerinde kullanılan mürekkep ancak bu malzemeye bağlanabilmektedir. En umut verici çözüm, pigment mürekkeplerinin teknik ve tanıtım-sergi uygulamalarının ötesinde bir evrim geçirerek, giysi sektörünün çeşitli alt kesimlerinde yeni pazarlar açması olacaktır. Pigment esnek bir malzemedir ve hemen hemen her kumaşa baskı yapılmasını sağlayabilir – dolayısıyla pamuk, ipek, polyester ve likra gibi çok çeşitli subtratlara bağlanabilen yeni tekstil mürekkepleri piyasaya çıkmaktadır.
Geleceğin getireceği
Dijital tekstil baskı sektörü için heyecan verici bir dönem. Tekstil alanındaki hizmet sağlayıcıları, faaliyet gösterdikleri pazarın da endüstrideki daha geniş ölçekli gelişmelere paralel bir genişleme içinde olduğunu gözlemliyor – daha hızlı teslimat ve isteğe uyarlamaya öncelik verilmesi gibi. Bununla aynı anda güçlenen bir eğilim, yeni işletme modellerine kucak açma konusunda giderek artan istekliliktir.
Ancak hızlı büyümeye rağmen kumaş üretim sanayisinde daha fazla genişleme mümkündür; nitekim modada yaşanan hızlanma ve internet üzerinden sipariş imkânları gibi tüketim trendleri buna destek olur. Büyük hacim üretiminde ise daha hızlı R2R platformları sayesinde mürekkep püskürtme teknolojisi, serigrafi makinelerinin görevini üstlenmeye başlayacaktır.
Önümüzdeki ay düzenlenecek FESPA Eurasia 2O18 fuarında tedarikçilerin sunacağı yenilikleri merakla bekliyoruz.
Tekstil baskısıyla ilgilenen baskı üreticileri FESPA Eurasia 2O18 kapsamında ilk Print Make Wear İstanbul etkinliğine de katılabilecek. İlk kez FESPA Global Print Expo 2O18’de düzenlenen ve başarı sağlayan bu etkinlik, tasarımdan bitmiş kıyafete kadar giysi üretiminin bütün evrelerini ortaya koyacak.
Üstelik ziyaretçiler, etkinlik sırasında uzmanlarla doğrudan etkileşime girebilecekler. Print Make Wear Istanbul’da hem dijital baskı teknolojisi hem serigrafiyi daha iyi öğrenmek mümkün. Etkinlikte en yeni tasarım ve iş akışı yazılımları, doğrudan tekstile baskı ve canlı serigrafi uygulaması tanıtılacağı gibi, çeşitli özel üretim efektleri de otomatik ve manuel uygulamalarla gösterilecek.
FESPA Eurasia, 6-9 Aralık 2O18 tarihlerinde İstanbul Fuar Merkezi’nde (IFM). Sitemizde daha geniş bilgi bulacağınız gibi fuara katılmak için kayıt da yaptırabilirsiniz: www.fespaeurasia.com. Fuara ücretsiz giriş kodu: EURM8O2.
Not: Bu yazıda verilen rakamlar (aksi belirtilmedikçe) FESPA/Smithers Pira Beyaz Kitabı ‘Inkjet Textile Printing’den (Mürekkep Püskürtmeli Tekstil Baskısı) alınmıştır.
Araştırma raporunun tamamına FESPA ulusal örgütlerine üye olanlar veya FESPA Direct üyeleri ulaşabilir. Üyelik konusunda ayrıntılı bilgi için FESPA’dan Emma Tuddenham’a başvurabilirsiniz: info@fespa.com.